Ένας θεατρικός μονόλογος που έχει γνωρίσει πολλά ανεβάσματα, συνεχίζει να απασχολεί. Πολλοί είναι οι ηθοποιοί που θέλουν να παίξουν έναν μονόλογο—είναι τόσο προκλητικό για τον ηθοποιό να είναι μόνος του επάνω στην σκηνή—και όταν μάλιστα ο μονόλογος έχει περάσει στην ιστορία του θεάτρου. Υποκρίνομαι θα πει αποκρίνομαι, όμως είναι τόσο ενδιαφέρον αν μπορείς να υποκριθείς ακόμα και μόνος σου, άλλωστε υπάρχει ένα κοινό που μπορεί να αποκριθείς σε αυτό...
Ο Γκόγκολ άφησε σπουδαία έργα πίσω του, το όνομα του απασχολεί ακόμα, και όπως φαίνεται θα απασχολεί ακόμα για πολύ. Το έργο του, το ημερολόγιο ενός τρελού, γράφτηκε ως διήγημα αλλά γνώρισε μεγάλη επιτυχία ως μονόλογος. Η ιστορία του έργου απλή, ο ήρωας του αναγνωρίσιμος και ας αναφερόμαστε για έναν υπάλληλο στην Ρωσία. Είναι ο άνθρωπος που δεν έχει σχεδόν τίποτα, μόνο έναν πόθο, αφού αγαπάει την κόρη του αφεντικού του. Δεν μπορεί όμως να μιλήσει ελεύθερα, δεν μπορεί να αγαπήσει, δεν μπορεί να είναι ο εαυτός του και να έχει κάποιο δικαίωμα στην ζωή του. Όλη του η ζωή έγινε ένα μαρτύριο από τα απανωτά «όχι». Δεν του μένει τίποτα άλλο από το να τρελαθεί... και όμως, εκεί μέσα στην τρέλα του, που η λογική υποχωρεί για την πάρει την θέση της η τρέλα, έχει την ικανότητα να σκεφτεί και να νοσταλγήσει τον μοναδικό άνθρωπο που τον αγάπησε πιο πολύ από όλους στην ζωή του. Την μητέρα του. Τόση τρέλα που έχει, είναι η πρώτη φορά που νιώθει στ' αλήθεια κάτι που δεν ήταν ποτέ. Ελεύθερος.
Το έργο ανέβηκε από τον Δημήτρη Χορν, τον Κώστα Καρρά (σε πολλά ανεβάσματα), τον Γιώργο Μεσσάλα (για πολλά χρόνια από το Μοντέρνο Θέατρο) αλλά γνώρισε και ανεβάσματα αρκετά διαφορετικά στην προσέγγισή του, όπως αυτό με τον σπουδαίο θεατρικό ηθοποιό Αδαμάντιο Λεμό. Είναι τόσο συμπαθής ο ήρωας του Γκόγκολ, γιατί θα μπορούσε να ήταν κάποιος από εμάς, ένας υπάλληλος που ζει μόνος, ένας άντρας που του έχουν απαγορεύσει πολλά πράγματα και τώρα ήρθε στην καρδιά του και ο έρωτας. Ένας έρωτας που μένει ανεκπλήρωτος, ένας έρωτας μεγάλος, τον κάνει να χάσει τα λογικά του, ίσως όμως με αυτό τον τρόπο να βρήκε την ευτυχία του. Θα είναι η πρώτη φορά που θα λέει ό,τι σκέφτεται, που θα ακούει τα σκυλιά να μιλάνε με ανθρώπινη φωνή, που θα μπορεί να κάνει ό,τι θέλει και να ανεβάσει τον εαυτό του στην θέση που νομίζει ότι του ανήκει. Έστω και αν είναι ψέμα. Σημασία έχει ότι αυτός ο άνθρωπος βρήκε επιτέλους κάτι που θα τον γλυτώσει από την μονότονη και άδεια ζωή του, βρήκε την τρέλα. Μια τρέλα που δεν πειράζει κανέναν, που δεν ποδοπατάει ανθρώπινα συναισθήματα—όπως έκανε η λογική των άλλων σε αυτόν—μια τρέλα που αξίζει πιο πολύ από την λογική που κάποτε είχε. Τώρα θα έχει τα πάντα, αφού η τρέλα τον έκανε τόσο γεμάτο και του πρόσφερε αυτό που μάταια περίμενε τόσον καιρό από την λογική. Όμως σαν να βλέπει το πατρικό του σπίτι, την μάνα του. Ήταν η μόνη λύση. Τον αγάπησε πραγματικά, κανένας άλλος δεν μπόρεσε... Να, κάποιοι λόγοι που κάνουν τόσο ξεχωριστό αυτόν τον μονόλογο και δικαιολογούν απόλυτα την επιτυχία του έργου. Είναι η συμπάθεια που γεννά αυτός ο ήρωας, σαν να είναι ένας άνθρωπος δικός μας, που το μόνο που θέλει είναι να τραβήξει την προσοχή μας, αφού δεν μπόρεσε να βρει την χαρά που δικαιούταν. Έχει τη χαρά πού του δίνει η τρέλα του, είναι η μόνη που δεν θα τον ελέγξει και που θα του χαρίσει τη θεατρική αιωνιότητα που του αξίζει, μαζί με την δική μας συμπάθεια. Ένας ολοζώντανος θεατρικός ρόλος.
Comments