Όταν ήμουν παιδί, θυμάμαι τον εαυτό μου να ψάχνει τη βιβλιοθήκη σ' όποιο σπίτι κι αν βρισκόμουν.
Από δεκατριών ετών έγινα μέλος στη Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου μου και κάθε δύο εβδομάδες έκανα κανονική επέλαση επιλέγοντας βιβλία διαφόρων κατηγοριών με κριτήρια τελείως προσωπικά. Θυμάμαι ότι διάβασα Sartre σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών.
Όταν ξεκίνησα τη διδακτορική μου διατριβή στη διδακτική της Λογοτεχνίας, βρέθηκα στο απέραντο χειρουργείο των θεωριών Λογοτεχνίας. Θεωρία της πρόσληψης, μαρξιστική θεωρία για τη Λογοτεχνία, αποδομισμός κι άλλες πολλές.
Το παιδί που ήμουν κάποτε, αρχικά, με παρατηρούσε απορημένο και σταδιακά, με επιφυλακτικότητα.Τι μπορούν να πουν οι θεωρίες για τις εικόνες που βλέπουν τα μάτια του αναγνώστη στα βιβλία ,τις γεύσεις που έχουν τα φιλιά που ανταλλάσσουν οι ήρωες ή τα φαγητά που μαγειρεύουν; Τους ήχους του αόρατου θιάσου που άκουγε ο Αντώνιος συντροφιά με τον Καβάφη στο "Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον"; Τις τρίλιες των αηδονιών που κρατούσαν άγρυπνο το Σεφέρη στις Πλάτρες;
Εμείς οι φελλόλογοι (sic), σαν μαραμένες γεροντοκόρες και γεροντοπαλίκαρα, με τα γυαλιά χαμηλά στη μύτη, με ύφος περισπούδαστο, ανατέμνουμε με νυστέρια σε χώρο αποστειρωμένο τους κήπους της λογοτεχνίας. Τεμαχίζουμε τους μίσχους με την αυταπάτη ότι θα συλλέξουμε το άρωμά τους.
Τότε θα μου πεις: είναι άχρηστη ή ακόμη και καταστροφική η διαμόρφωση και η μεταανάλυση των θεωριών της Λογοτεχνίας; Κατά την άποψή μου, είναι χρήσιμη, όπως χρήσιμος είναι ο χάρτης, όταν θες να επισκεφθείς έναν άγνωστο τόπο. Μόνο που πρέπει να θυμάσαι ότι ο χάρτης δεν είναι ο τόπος.
Ο τόπος είναι οι λέξεις που γεννιούνται ανυποτάχτες μέσα από μια μήτρα με σάκους πολλούς:το βίωμα ,τη φαντασία, τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τους άλλους ανθρώπους, τους άλλους καιρούς και γύρευε τι άλλο φευγαλέο κι απροσδιόριστο. Όλα αυτά, όπως ξεπηδούν από το έργο του λογοτέχνη, έρχονται πάνω σου και σε χτυπούν ανελέητα κι αυτό είναι έρωτας, καψούρα αγιάτρευτη που σε κάνει ν' αγαπάς κι άλλο τη ζωή. Αυτό θέλω να πω στα παιδιά κι αυτό ζητώ ν' αξιωθώ με την ικανότητα να τους δείξω: η Λογοτεχνία είναι έρωτας για τη ζωή.
Ειρήνη Καλτσά
Comments